Blogs

Sinds de eeuwwisseling worden veel kloostergemeenschappen in NL gesloten. Na een periode van vergrijzing en dalende animo is het instandhouden ervan niet meer reëel.

Ooit floreerde het Nederlandse kloosterleven het hoogste aantal kloosterlingen ooit rond 1960. Nederland heeft dan wereldwijd – in absolute getallen – het hoogste aantal missionarissen, bijna 50.000 Nederlanders behoren dan tot een kloostergemeenschap.

Fotograaf: Wiel van der Randen
In 2012 zijn dat er nog 6000, in 150 kloosters. VolZin voorspelt dat er tot 2022 nog ongeveer 1200 kerken zullen sluiten (Over de herbestemming van kerkenschreven wij al eerder) en dat er van de ca 150 kloosters in 2017 – 2022 nog slechts tien tot vijftien door religieuzen bewoonde kloosters overblijven, zoals in Egmond, Zundert, Tilburg, Arnhem en Doetinchem.

Over BOEi
Om het verval onder kerken en kloosters tegen te gaan was 2008 ‘Jaar van het Religieus Erfgoed’. Samen met de Stichting Behoud en Herbestemming Religieus Erfgoed (BHRE) is BOEi in 2008 begonnen met het restaureren en herbestemmen van religieuze monumenten. BOEi is een ondernemende organisatie zonder winstoogmerk en heeft de ambitie een oplossing te vinden voor het maatschappelijke vraagstuk van het leegkomende erfgoed.  BOEi richt zich op industrieel, agrarisch en dus religieus erfgoed. De eerste resultaten zijn inmiddels opgeleverd en bieden zicht op eenmooie toekomst voor het kerkelijk erfgoed van Nederland.

Klooster Elsendael Boxmeer
Als het gaat over de herbestemming van religieus erfgoed zijn er talloze interessante mogelijkheden. Er zijn natuurlijk mensen die ervan dromen om te wonen in een kerk, maar ook een klooster dat dienst doet als kantoorruimte komt regelmatig voor. De mogelijkheden zijn in principe eindeloos, waarbij er altijd op een respectvolle wijze wordt omgegaan met  het verleden van een monument en de band met de omgeving. (Bron: BOEi.nl)

Aan de slag met Landgoed Monnikenberg: De Stad Gods 
Landgoed Monnikenberg is hier een voorbeeld van. Dit landgoed is een klooster in Hilversum, in eigendom van BOEi. In het Masterplan Monnikenberg staat beschreven hoe zorgpark, wonen, landgoed en natuur worden ontwikkeld. In de directe omgeving wordt een bovenregionaal innovatief zorgpark ontwikkeld. Onder andere ziekenhuis Tergooi wordt vernieuwd. Aan de oostkant van Landgoed Monnikenberg, omringt door de natuur in bezit van Het Goois Natuur Reservaat, ligt het klooster de Stad Gods. Het klooster werd gebruikt door de zusters

Bron: BOEi
Augustinessen, inmiddels woont een deel van de zusters in de naastgelegen verbouwde boerderij. Als BOEi brengen we de verschillende exploitatiemogelijkheden in kaart, variërend van particuliere bewoning, kantoor tot zorginstelling. Een nieuwe bestemming voor het klooster moet – vanzelfsprekend –  in harmonie zijn met het omliggende natuurgebied.

Trots ben ik dat ik vanaf 1 april 2016 opdrachten voor BOEi mag doen en mee mag bouwen aan het herontwikkelen van erfgoed, waaronder Landgoed Monnikenberg.

De vakantietijd is bijna voorbij… bijna iedereen is weer terug en (gewoon) aan het werk. Toch ben ik zelf nog even in de vakantiemood. En dus was ik aan het wegzwijmelen… bij landgoederen in het buitenland. Schreef ik vorig jaar nog over mooie herbestemde accommodaties in het buitenland, dit keer werd mijn aandacht getrokken door landgoederen die we kennen van het witte doek. Beetje ter lering, maar vooral ter vermaeck; even binnengluren op de (Hollywood) sets;)

Highclere Castle: Downton Abbey
Met stip de succesvolste dramaserie van de laatste 10 jaar. Maar het mag ook wat kosten. Zo kostte het eerste seizoen een miljoen pond per aflevering. Het eeuwenoude Highclere castle doet dienst als set voor de serie. Bijzonder, want vaak wordt er voor dergelijke series op nagebouwde sets gefilmd.

Het landgoed ligt zo’n anderhalf uur van Londen en wordt bewoond door de eigenaren: graaf en gravin van Carnavon. Speciaal voor de makers van de hitserie hebben ze de deuren van het landoed geopend ‘om de rijke historie ook op het publiek over te brengen’. Met alle bijverschijnselen gedurende de opnamemaanden van dien. Zo struikelen ze regelmatig over apparatuur of acteurs. Maar ja, hier staat natuurlijk ook wat tegenover. Het Landgoed heeft haar deuren geopend voor het publiek; door de serie willen zoveel mensen het landgoed bezoeken dat je maanden van te voren een kaartje moet reserveren. Deze bezoeken zijn welkome inkomsten bron om het onderhoud van het landgoed te betalen. Een mooie win/ win dus en daarmee wat ons betreft een succesvolle herbestemming.

Hearst Castle
Hearst castle werd gebouwd voor de krantenmagnaat William Rudolph Hearst die het land van zijn vader erfde. Hearst had als droom om alle kastelen en paleizen die hij in zijn jeugd en tijdens zijn huwelijksreis in Europa had gezien erin te weerspiegelen. Om die droom te verwezenlijken werkte hij bijna 30 jaar samen met architect Julia Morgan. Vloeren, meubels en beelden zijn dan ook speciaal vanuit Europa ingevlogen.

Het landhuis werd tussen 1919 en 1947 gebouwd. Hearst overleed in 1951 – toen was het nog niet af – en schonk het landgoed aan de Hearst Corporation die het in 1957 schonk aan de staat California. Sindsdien stelt de staat de kunstcollectie er in tentoon voor publiek. Er is tijdens het populaire en waanzinnig gave rondje California ook niets vergelijkbaars te zien. Welk Landgoed heeft überhaupt een vliegveld, dierentuin, bioscoop, gotische bibliotheek en een zwembad? Een bezoekje waard dus! En ondanks dat een museum wellicht wat beperkt is, is het met zijn jaarlijkse miljoen bezoekers wat ons betreft toch een succesvolle invulling.

Filoli Dynasty
Wie kent dit landhuis nog? Uit Dynasty! Filoli is een van de laatste landgoederen op het Schiereiland van San Francisco Ook de films George of the Jungle en The Game zijn voor een gedeelte gefilmd op Filoli. Ook dit landgoed is in handen van de Amerikaanse National Trust en doet en is opengesteld als museum.

Mentmore towers, Eyes wide shut
Dit 19e eeuwse landgoed isgebouwd voor de Rothschild familie. Het wordt gezien als een van de grooste landhuizen uit het Victoriaanse tijdperk. Het landgoed heeft dienst gedaan in diverse filmsets. Wat dacht je van “Eyes wide shut”, “Brazil”, “The Mummy returns”en “Johnny English” of “Batman returns”? Tegenwoordig is het het clubhuis van de 18-holes golfclub “the Rothschild Course and the Rosebery Course”. Dat is een keer wat anders. Wij willen daar best een keer een balletje slaan!

Hatfield house, The King’s Speech
In 1611is dit prachtige landhuis gebouwd door Robert Cecil, de ‘First Earl of Salisbury and Chief Minister to King James I’. Je zou het kunnen (her)kennen van films als “Batman”, “V for Vendetta”, “The King’s Speech”, “Harry Potter and the Deathly Hallows”. Het huis is een populaire attractie omdat het diverse objecten in huis heeft van Queen Elizabeth I. Daarnaast heeft het een ontzagwekkende uitstraling, onder meer door de belangrijke schilderwerken en indrukwekkende ornamenten, meubels, tapijten en rijk beklede houten ‘Grand Staircase’. O en ook 170.000m2 indrukwekkend ingerichte tuinen. Tegenwoordig kun je er dineren, trouwen, event bezoeken of organiseren of het gewoon bezoeken. Keep it in mind;)

Blenheim Palace, Harry Potter
Blenheim Palace is eigendom van de 12th Duke en Duchess of Marlborough maar oorspronkelijk eind 17e eeuw gebouwd voor John Churchill als beloning voor zijn militaire verdiensten. Het is een van de mooiste landhuizen van Groot-Brittanie en staat tegenwoordig op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Je kent het misschien wel. Uit Harry Potter and the Order of Phoenix, The Young Victoria of The Avengers bijvoorbeeld. Met prachtige staatskamers, een indrukwekkende bibliotheek en een indrukwekkende collectie portretten, meubilair en wandtapijten is het een kijkje waard. Bovendien is het erg kindvriendelijk en rijdt er bv een minitreintje over het terrein, is er een doolhof, een vlindertuin en speeltuin. Kijk, dat is nog eens een mooie erfgoedherbestemming  tot gezinsattractie. Dus ook een plek op de lijst verdiend!

Hebben jullie nog landgoederen die een vermelding waard zijn en die hier ab-so-luut in genoemd hadden moeten worden? Of heb je voorbeelden van bekende herbestemde landgoederen in Nederland? Laat het ons weten! We duiken er graag in!

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Aenean tincidunt consectetur mollis. Proin nec elementum dui.

Het herbestemmen van forten is ‘in’. Nederland kentmaar liefst 10 verschillende historische verdedigingslinies. De twee bekendste zijn de ...